Asia tour: Kirgistan, Tadżykistan, Uzbekistan 4x4 - wyprawa samochodami terenowymi 14 dni

INFORMACJA DLA ODWIEDZAJĄCYCH KIRGISTAN
Kirgistan, oficjalnie Republika Kirgiska – państwo położone we wschodniej Azji środkowej. Stolicą Kirgistanu jest Biszkek. Kraj ten jest idealnym miejscem na rodzinną wyprawę jak i dla miłośników pięknych widoków i intensywnych wrażeń.

Położenie geograficzne
Kirgistan położony jest w większości w zachodniej i centralnej części Tienszanu i północnego Pamiru. Na północy graniczy z Kazachstanem, na wschodzie – z Chinami, na południu z Tadżykistanem, na zachodzie – z Uzbekistanem. Łączna długość granicy wynosi 3 878 km.

Powierzchnia
Powierzchnia Kirgistanu wynosi 198 500 km2 i według tego wskaźnika kraj jest na 86 miejscu na świecie. Nie ma dojścia do morza. Ponad 3/4 terytorium kraju zajmują góry. Szczyt Zwycięstwa, mający wysokość 7439 m to najwyższy punkt kraju (najbardziej na północ wysunięty siedmiotysięcznik na ziemi od strony Chin). Cały obszar kraju położony jest powyżej 401 m n.p.m. Ponad połowa jego terytorium znajduje się na wysokości od 1000 do 3000 m, a około 1/3 – na wysokości od 3000 do 4000 m.

W Kirgistanie jest ponad 2000 jezior i sztucznych zbiorników. Około 90% z nich to wysokogórskie zapory wodne i jeziora zamknięte. Na północnym wschodzie, na wysokości 1609 m n.p.m., znajduje się piąte na świecie co do wielkości i szóste pod względem głębokości jezioro, które należy do głównych atrakcji Kirgistanu, to jezioro Issyk-Kul.

Klimat
Kirgistan położony jest w strefie klimatu kontynentalnego: mroźne zimy i gorące lata z dużymi lokalnymi różnicami w zależności od wysokości n.p.m. W lipcu średnia temperatura na nizinach waha się od +20°С do +30°С (najwyższa temperatura może przewyższać +40°С), natomiast na wysokości 3000 metrów npm temperatura w lipcu może wynieść nie więcej niż +10°C. w Kirgistanie jest dużo słońca.
Zimą na całym obszarze kraju występują mrozy. Średnia temperatura stycznia wynosi od -1°С do -10°C (w górach od -10°С do -25°С). Deszcz i śnieg pada zazwyczaj jesienią, zimą i wiosną, czasem śnieg może spaść również w maju.

Jak się ubrać
W Kirgistanie klimat latem jest bardzo gorący, ale wilgotność powietrza nie jest bardzo wysoka, więc ciepło jest dobrze tolerowane. Latem wygodnie jest nosić lekką odzież z bawełny i cienkich materiałów. Ale nad Issyk-Kulem i w górach w godzinach wieczornych może być chłodno, więc na wieczorne spacery i podczas długich podróży trzeba zaopatrzyć się w lekkie kurtki i swetry. Latem słońce może sprawić turystom niezbyt przyjemną niespodziankę, toteż zaleca się stosowanie kremów ochronnych, przynajmniej w pierwszych kilku dniach pobytu, aby uniknąć poparzenia.

Liczba ludności
Kirgistanu – ponad 5,3 mln (101 miejsce na świecie). Średnia gęstość zaludnienia wynosi 26 osób na 1 km⊃2;. Kraj jest zamieszkany przez przedstawicieli ponad 80 narodowości. Rdzeń ludności kraju – 72,16% to Kirgizi.

Waluta narodowa – som kirgiski (KGS).
1 som = 100 tyjin.
Numer kierunkowy              +996
Strefa czasowa                     UTC +6

Wiza
W Kirgistanie obowiązuje ustawa o ruchu bezwizowym dla obywateli Polski na okres do 60 dni. Odnośnie dłuższego okresu pobytu stosuje się przepisy ogólnego ruchu wizowego.
Po przybyciu do Kirgistanu każdy przyjeżdżający powinien posiadać przy sobie ważny paszport i ubezpieczenie zdrowotne obejmujące również uprawianie wspinaczki. Przebywanie w niektórych obszarach Kirgistanu jest dozwolone wyłącznie dla turystów posiadających dokumenty potwierdzające ubezpieczenie.

Ambasada Republiki Kirgiskiej w Republice Austrii, Republice Słowackiej, na Węgrzech, w Republice Czeskiej oraz Rzeczypospolitej Polskiej z siedzibą w Wiedniu (Austria): Invalidenstrasse 3/8, Wien 1030, Österreich.

Tel.:                +43 (1) 535-0379
Faks:              +43 (1) 535-0379-13
E-mail:           kyremb@inode.at
Przyjmowanie interesantów: +43 (1) 535-0379
ul. Belwederska 49, 00-761; tel.: (22) 621-34-53

Przepisy celne
Nie ma ograniczeń dotyczących przywozu i wywozu waluty miejscowej i obcej. Jedyny warunek: wszystkie kwoty powinny być zawarte w deklaracji. Bez cła można przewieźć towary o wartości nie przekraczającej 5000$. Obowiązuje zakaz wwożenia narkotyków oraz leków o silnym działaniu (bez recepty potwierdzającej konieczność ich zażywania), broni i amunicji, a także materiałów drukowanych i wideo zawierających treści niezgodne z zasadami islamu. Zabroniony jest wywóz niektórych artykułów spożywczych, minerałów i skał bez zgody właściwych organów; złota i drogocennych kamieni.

Bezpieczeństwo
Stopień przestępczości (głównie oszustwa, kradzieże) w Kirgistanie jest powyżej średniej i należy być bardzo ostrożnym w miejscach publicznych i środkach transportu. Nie jest zalecane noszenie dużych sum pieniędzy przy sobie. Paszport, a także papiery wartościowe powinny być przechowywane w bezpiecznym miejscu.

Banki/kantory
Waluty obce można wymieniać w bankach i kantorach. Wymiany waluty zaleca się dokonywać w stolicy (najkorzystniej w centrum) – na prowincji kurs jest niższy. W kantorach (które pracują całodobowo) jest «nocny» – droższy i «dzienny» – normalny kurs. Niektóre duże banki akceptują czeki podróżne, ale pobierają wysoką prowizję. Karty kredytowe są akceptowane w bankach i niektórych większych hotelach w Biszkeku. Banki są otwarte od 9:00 do 17:00, od poniedziałku do piątku, dni wolne – sobota i niedziela.

Polskie złotówki nie są nigdzie w Kirgistanie przyjmowane, najlepiej przywieźć dolary lub euro. Najpopularniejsze są jednak dolary.

Sklepy i zakupy
Sklepy są otwarte od 9:00 do 17:00-19:00 w dni powszednie i od 9:00 do 14:00 w weekendy. Sklepy spożywcze i supermarkety – całą dobę (Biszkek) i od 9:00 do 20:00 (w pozostałych miastach). W sklepach ceny są ustalone, ale na targowiskach podlegają negocjacji. Istnieje wiele bazarów, które sprzedają żywność i rękodzieła. W zachodniej części Biszkeku działa największy w Azji Środkowej bazar «Dordoi» z ogromnym wyborem niedrogiej odzieży i obuwia. Natomiast koloryt azjatyckiego bazaru posiada tzw. rynek oszski.

Kuchnia Kirgiska
Kirgistan jest znany nie tylko jako piękny kraj, ale również jako kraj o starożytnej i oryginalnej kulturze, z trwałymi elementami koczowniczego trybu życia obok cywilizacji współczesnej. Położenie na skrzyżowaniu dróg Wielkiego Jedwabnego Szlaku spowodowało, że kirgiska tradycja kulinarna została wzbogacona o elementy kuchni innych ludów Azji Środkowej. Jedną z cech kuchni kirgiskiej jest to, że większość składników potraw zachowuje swój naturalny wygląd i smak. Najważniejszymi z nich są: mięso, mleko, warzywa i owoce, a także powszechnie stosowane produkty mączne. Mięso (baranina, wołowina i konina) – wciąż jest głównym składnikiem wszystkich potraw kuchni kirgiskiej. Honorowe miejsce na świątecznym stole zajmuje danie o nazwie «beszbarmak» (pięć palców), gotowane na ogniu. Aby je poznać, trzeba koniecznie posmakować. Z kobylego mleka przygotowywany jest cudowny napój «kumys», który jest znany z wyjątkowego smaku i właściwości leczniczych. Jest on stosowany jako napój leczniczy w wielu chorobach i stanowi również bogate źródło witamin.

Kirgizi są bardzo gościnni. Jeśli zostaniesz zaproszony na obiad do rodziny kirgiskiej, nie zapomnij zabrać ze sobą drobny prezent – kwiaty lub owoce. Przed wejściem do domu należy zdjąć buty. Obiady świąteczne noszą nazwę dastorhon. Dastorhon – oznacza duży obrus, który rozciąga się na podłodze, wokół którego usadza się gości. I proszę się nie dziwić, jeśli dastorhon odbędzie się na świeżym powietrzu. Jeść należy tylko prawą ręką. Na koniec posiłku należy podnieść obie dłonie do twarzy, zrobić z nich kształt łódek i wykonać ruch w dół twarzy, przypominający nieco czynność mycia. Przy tym koniecznie trzeba powiedzieć słowo «omin», czyli rosyjski odpowiednik «amen».

1. Nakrycie głowy: czapka z daszkiem na cieplejsze dni i czapka zimowa na zimniejsze dni w górach
2. Sandały lub klapki oraz buty sportowe najlepiej do chodzenia po górach
3. Ubrania: kilka t-shirtów, kilka par skarpet oraz bielizna na zmianę, jeansy, szorty, kąpielówki, ciepły sweter, bluza, bielizna termiczna, ubrania chroniące od deszczu i wiatru
4. Ręcznik oraz przybory toaletowe
5. Okulary przeciwsłoneczne
6. Krem z filtrem UV
7. Lekarstwa, apteczka
8. Aparat fotograficzny lub kamera
9. Latarka, najlepiej czołowa
10. Namiot
11. Bukłak na wodę
12. Śpiwór i karimata - powinny być kompaktowe, jeśli takich nie posiadasz, skieruj się do naszego sklepu
13. Paszport ważny minimum 6 miesiecy
14. Prawo jazdy
15. Menażka, kubek, nóż i widelec
16. Płachta biwakowa - tarp
17. Taśmy lub ekspandery gumowe do mocowania bagażu
18. Wodoszczelna torba
19. Turystyczna kuchenka gazowa, benzynowa lub kelly kettle

Biszkek - pierwsze miasto na naszej trasie wyprawy samochodami terenowymi do Kirgistanu. Jest to także miasto naszych połączeń lotniczych. Miasto jest położone u podnóża Gór Kirgiskich (Tien-szan) w dolinie rzeki Czu, nad rzekami Alaarcha i Alamedin, na północy miasto przecina kanał Wielki Czujski; blisko granicy z Kazachstanem.

Przełęcz Too-Ashuu - 3586 m npm, równoległa do Kegety Ashuu przełęcz pokryta kamienista nawierzchnią, dosyć trudną trasę mogą wynagrodzić niesamowite widoki na Suusamyr i Jezioro Song Kul.

Przełęcz Kegety Ashuu - 3780 m npm samochodowa podróż 4x4 prowadzącą przez przełęcz wymaga wiele zarówno od kierowcy, jak i sprzętu, wszystko wynagradzają jednak piękne widoki.

Suusamyr - położona wśród stepów dolina, wykorzystywana jako pastwiska przez okolicznych nomadów, zaś dla nas idealne miejsce na off road.

Kyzyl-Oi - położona na wysokości ok. 1200 m npm, na jedwabnym szlaku górska wioska. Zwraca uwagę szczególnym budownictwem- utrzymanymi w tradycyjnym stylu domkami górskimi oraz czerwonym zabarwieniem okolicznych wzgórz. Wioska leży nad rzeką Kokomeren, skąd można udać się na pełen wrażeń rafting.

Song Kul - jezioro w górach Tienszan w Azji Centralnej, 3016 m npm. Drugie co do wielkości jezioro Kirgistanu. Widok błękitnej tafli jeziora Song Kul, odbijającego promienie zachodzącego słońca wynagrodzi wszystko, jednak zanim dotrze tam nasza wyprawa 4x4 po Kirgistanie musimy się nieco napocić.

Kol-Suu - to jezioro w rejonie Atbaszy w prowincji Naryn w południowo-wschodnim Kirgistanie. Znajduje się na wysokości 3500 m npm w górach Tian Shan. Kirgistan obfituje w piękne i niepowtarzalne miejsca, a jezioro Kel Suu z pewnością zalicza się do nich. Woda w jeziorze Kol Suu ma świeży, zielonkawy odcień.

Chatyr-Kul - to jezioro w górach w Tian Shan w rejonie Atbaszy w prowincji Naryn. Położone jest blisko granicy z Chinami. Część jeziora jest Państwowym Rezerwatem Przyrody. W tym rejonie maksymalna temperatura latem wynosi 24°C, a zimą wynosi -50°C. Od października do końca kwietnia powierzchnia jeziora zamarza. Woda Chatyr Kul ma kolor żółto-zielony z przejrzystością wody nawet do 4 metrów. 

Naryn - miasto obwodowe w Kirgistanie, nad rzeką Naryn, w Kotlinie Naryńskiej. W 2009 roku liczyło ok. 35 tys. mieszkańców. Położone na wysokości 2500 m npm. Powstało w pobliżu warownej strażnicy na pamirskim szlaku handlowym do Kaszgaru. 

Przełęcz Tosor - położona na wysokości blisko 4000 m npm zapewnia niesamowite widoki na pobliskie jezioro Issyk-Kul. Szutrowa droga i dzika przyroda to niezapomniane przeżycie dla każdego pragnącego doświadczyć "dzikiego" Kirgistanu.

Issyk Kul - największe jezioro Kirgistanu, które odwiedzimy podczas podróży autami 4x4. Jezioro znajduje się w śródgórskiej kotlinie w górach Tien Shan, w odległości 126 km od Biszkeku, stolicy Kirgistanu. Wokół jeziora znajduje się mnóstwo ośrodków sanatoryjnych, w których odwiedzający pławią się w wannach lub basenach wypełnionych gorącą źródlaną wodą o ostrym zapachu siarki.

Przełęcz Tong - malownicza, idealna do trekkingu przełęcz o długości ok. 75 km, położona w pobliżu jeziora Issyk-Kul.

Orto Tokoy - otoczone górami i dziką przyrodą jezioro Orto Tokoy to rezerwat i pomnik przyrody dziewiczych kirgijskich terenów gdzie dotrzemy podczas podróży autami terenowymi.

Tokmok - miasto w północnym Kirgistanie, nad rzeką Czu, na wschód od Biszkeku. Tokmok to ośrodek administracyjny obwodu czujskiego. Liczy około 75 tys. mieszkańców. To ostatni punkt naszej wyprawy samochodami terenowymi przed powrotem do Biszkeku.